Alarmerende trends in nieuw olifanten-onderzoek

Dat blijkt uit ons derde onderzoek naar het welzijn van olifanten in gevangenschap in Azië. We onderzochten kampen en opvangplekken in Thailand, India, Laos, Cambodja, Nepal, Sri Lanka en Maleisië. Ook in 2017 en 2010 deden we onderzoek.

We vrezen dat olifantenkampen de terugval in inkomsten vanwege Covid-19 zullen compenseren door extra vermaak met olifanten aan te bieden. Sanne Kuijpers, onze Programma manager wilde dieren zegt hierover: 'De aard van het entertainment verandert en zo blijven toeristen onbewust dierenleed stimuleren.’ Zo wordt bij 57% van de kampen (205 locaties) nog olifantenritten aangeboden, waarbij 2449 olifanten worden ingezet.

Olifanten wassen

Je ziet het tegenwoordig vaak: foto's op social media waarin je ziet hoe reizigers hun droom waarmaken door olifanten te wassen. Meer reizigers worden zich bewust van het leed achter olifantenritten en zoeken daar alternatieven voor. Olifantenkampen spelen daar op in door zich een 'verantwoord' imago aan te meten: momenteel wordt op 98 locaties (27 %) het wassen van olifanten aangeboden. Slechts 17 locaties (5 %) zijn ‘alleen observeren’-plekken, waar olifanten alleen vanaf gepaste afstand kunnen worden bewonderd en er geen direct contact met ze mogelijk is.

Kuijpers: ‘Steeds meer toeristen kiezen tegenwoordig voor ‘softe interacties’ met olifanten, voornamelijk het wassen van en badderen met olifanten. Deze vorm van directe interactie heeft een enorme vlucht genomen de afgelopen vijf jaar; het aantal plekken dat dit aanbiedt in Thailand is meer dan verdriedubbeld. De kampen die deze activiteiten aanbieden, schermen vaak met woorden zoals ‘sanctuary’, ‘rescue center’ en ‘eco’ of ‘animal friendly’, waarmee ze toeristen om de tuin leiden. Het lijkt misschien een mooi alternatief, maar dat is het niet. Ook achter deze vormen van vermaak schuilt dierenleed. Het is heel misleidend, want ook voor deze activiteit geldt dat de olifanten gruwelijk getraind worden om ze veilig in te kunnen zetten, ze gedwongen worden om mee te draaien in een programma, en ze geen natuurlijk gedrag kunnen vertonen’, aldus Kuijpers. 

Kettingen en trainingen

Uit het onderzoek blijkt dat het leeuwendeel van de olifanten (63 procent) onder erbarmelijke omstandigheden leeft in 208 locaties. Het gaat om plekken waar olifanten vastgeketend zitten aan korte kettingen, waar de olifanten leven onder onhygiënische omstandigheden, ze amper contact kunnen hebben met soortgenoten, er geen adequate medische zorg is en de olifanten geen natuurlijk gedrag kunnen vertonen. 1168 olifanten (30%) leven in kampen waar het welzijn een fractie beter is. Slechts 7 procent (279) van de olifanten in gevangenschap wordt gehouden in echte opvangplekken waar het welzijn hoog is.

Aan olifanten wordt goed verdiend in olifantenkampen waar interacties zoals shows, olifantenritten, wassen en voeren of het maken van selfies mogelijk is.

Volgens het rapport leverden olifanten in gevangenschap in de toeristenindustrie voor de uitbraak van het coronavirus per jaar zo’n $581 tot $770 miljoen (USD) op.

Kuijpers: ‘Veel reizigers willen graag die unieke ervaring met een wild dier. Maar wees je bewust dat er dierenleed achter schuilt als je direct in contact kunt komen met een wild dier. Wilde dieren in het echt zien, is fantastisch. Maar bekijk ze in het wild door op een diervriendelijke safari te gaan, of bezoek een écht diervriendelijke opvangplek.’