Vee-industrie: de échte klimaatboosdoener

Ons voedselsysteem voedt de klimaatcrisis. De wereldwijde vleesproductie is vijf keer hoger dan vijftig jaar geleden, en tientallen miljarden dieren worden grootgebracht in barre, wrede omstandigheden om vlees van mindere kwaliteit te produceren. Dieren die allemaal gevoerd moeten worden, en samen enorm veel mest produceren. Tel maar uit die broeikasgassen. Maar de vee-industrie wordt bijna altijd over het hoofd gezien als de klimaatboosdoener. Toch is het de intensieve veehouderij die bossen vernietigt om gewassen te planten voor veevoer, waarbij koolstof vrijkomt in de atmosfeer.

Stalen hekken, betonnen vloeren en betegelde wanden vormen het leefgebied van  deze koeien.

Code rood

Het International Panel on Climate Change (IPCC) van de Verenigde Naties heeft recent een nieuw rapport over klimaatverandering uitgebracht. Het document is maar liefst 3.949 pagina’s lang, en is een opeenstapeling van schokkende feiten. De temperatuur is de afgelopen 150 jaar wereldwijd met 1,09 graden Celsius gestegen, de afgelopen vijf jaar waren de warmste jaren sinds 1850 en het recente tempo van de zeespiegelstijging is bijna verdrievoudigd vergeleken met de vorige eeuw. De harde conclusie: we hebben geen tijd meer om de gevolgen van klimaatverandering te voorkomen. We gaan al onder de gevolgen gebukt.

Van heftige bosbranden en recordoverstromingen tot bijna jaarlijks terugkerende weersgebeurtenissen: de effecten van klimaatverandering zijn overal om ons heen zichtbaar. We hoeven onze nieuwsapps maar te openen of het gaat over de gevolgen van klimaatverandering. De waarschuwing van het IPCC geldt als een ‘code rood’ voor de mensheid. Wetenschappers dringen er bij wereldleiders op aan om snel actie te ondernemen om de gevolgen van onze opwarmende planeet te verkleinen. We moeten onze broeikasgas-uitstoot verminderen. Eén van de grootste uitstoters? De vee-industrie.

Heftige bosbranden: één van de effecten van klimaatverandering.

Ons kapotte voedselsysteem

De drijvende kracht achter de klimaatcrisis is ons voedselsysteem. Of beter gezegd: ons kapotte voedselsysteem. Onze steeds toenemende honger naar vlees, zuivel en eieren is de aanjager achter de wereldwijde uitbreiding van de vee-industrie. Wereldwijd is de vleesproductie vijf keer hoger dan vijftig jaar geleden. De voedselproductie is fundamenteel veranderd om kwantiteit boven kwaliteit te stellen, ten koste van ons milieu, het klimaat, dierenwelzijn en onze gezondheid. Tientallen dieren worden elk jaar grootgebracht in kale, overvolle hokken onder wrede omstandigheden om massaal vlees te produceren.

Overal ter wereld zitten dieren in de vee-industrie opeengepakt. We zijn de connectie met deze dieren compleet uit het oog verloren. Ze worden als product gezien, in plaats van als levende wezens met gevoel. Ze leven vaak zonder daglicht en in de ammoniakstank. De harde ondergrond zorgt voor pijnlijke pootjes en zweren. Het gebrek aan ruimte en de kale, prikkelarme omgeving beperken de dieren ernstig in hun natuurlijke gedrag. Frustratie, stress en verveling liggen op de loer. Bovendien zijn de dieren zo doorgefokt dat ze een groot risico lopen op allerlei gezondheidsproblemen.

Gebrek aan ruimte bezorgt dit varken stress en pijnlijke pootjes.

Gedreven door winst

Dit geïndustrialiseerde systeem put de hulpbronnen van onze planeet uit. De productie van massale hoeveelheden veevoer neemt steeds toe. Er zijn miljarden kilo’s van nodig om het vee te onderhouden. Grote delen van de wereld worden ontbost zodat er soja en mais voor veevoer kan groeien. In totaal vertegenwoordigen de broeikasgassen van de productie en verwerking van diervoer 45% van de totale landbouwemissies. Daarnaast komen er broeikasgassen vrij uit de bodem tijdens ontbossing. En de grote aantallen vee produceren enorme hoeveelheden broeikasgassen tijdens het verteren en uitwerpen (mest) van veevoer. 

De multinationale ondernemingen die aan het roer van de voedselproductie staan, zijn uitsluitend gericht op het maximaliseren van de winst. Ze vegen hun grote bijdrage in dierenmishandeling en klimaatverandering onder het tapijt. De vraag naar goedkoop vlees voedt deze industrie, en veroorzaakt massaal lijden voor veedieren en vernietigt het milieu.

De vraag naar goedkoop vlees voedt dierenmishandeling en klimaatverandering.

In actie tijdens de VN-klimaattop

De toekomst van onze planeet hangt af van hoe we met onze dieren omgaan. Hoe we ons voedsel verbouwen. Hoe wij naar dieren kijken, en hoe we ze consumeren. Jonty Whittleton, Global Head of Farming bij World Animal Protection: ‘De IPCC-studie geeft een duidelijk en dringend signaal af over wat er zal gebeuren als we nu niet handelen om de op hol geslagen uitstoot van broeikasgassen te beteugelen.’

Nú is de tijd om samen te werken, het wereldwijde voedselsysteem te transformeren en een einde te maken aan de wrede en destructieve vee-industrie. Als de beleidsmakers tijdens de VN-klimaattop het klimaat écht serieus nemen, moet de vee-industrie in het vizier komen.

Wat kunnen wereldleiders doen?

• Voorkomen dat de vee-industrie verder kan uitbreiden door plannen hiervoor af te wijzen
• Ervoor zorgen dat de vee-industrie de gemaakte schade herstelt – voor het klimaat, het milieu en onze gezondheid
• Ervoor zorgen dat subsidies een overwegend plantaardig voedselsysteem ondersteunen
• Grote veebedrijven aanpakken en steunen zodat ervoor gezorgd kan worden dat iedereen toegang heeft tot betaalbare en voedzame eiwitten, ook in lage-inkomenslanden.

Eet minder vlees, probeer eens een veggieburger!

Wat kunnen we zelf doen?

Deze ‘code rood’-waarschuwing van het IPCC moet niet alleen als een wake-up call dienen voor wereldleiders, maar ook voor ieder van ons. Ook individueel moeten we actie ondernemen. We kunnen allemaal invloed uitoefenen. Door minder vlees te eten, te kiezen voor duurzame eiwitten en een beter leven te eisen voor veedieren. Een dringende actie voor dieren, mensen en onze planeet. Samen kunnen we zorgen voor een betere wereld!

• Probeer alternatieven voor vlees en vis. Je kunt er natuurlijk ook (af en toe) voor kiezen om geen vlees en vis meer te eten. In de supermarkt zijn er lekkere alternatieven te vinden voor vlees en vis. Van falafel tot tofu en van groenteburger tot schnitzel, er is van alles!
• Vervang zuivelproducten door plantaardige producten. Probeer je zuivel eens te vervangen door een plantaardige variant. Ook hiervoor is er tegenwoordig ontzettend veel op de markt! Eet je ’s ochtends graag ontbijtgranen met melk? Dan kun je je melk vervangen door bijvoorbeeld amandel-, haver-, of sojadrank. Iedere soort heeft een eigen smaak, dus er is genoeg uit te proberen. Ook yoghurt kun je in deze varianten vinden. En er zijn genoeg plantaardige opties voor kaas, kwark, room, boter en vla.
• Als je voor dierlijke producten gaat, kies dan bewust. Eet niet meer elke dag vlees, laat de kiloknallers links liggen en let op keurmerken. Wanneer je dierlijke producten koopt, kun je kiezen voor artikelen met een keurmerk. Voor zuivel, eieren en vlees bestaat er het Beter Leven Keurmerk. Dit Keurmerk bestaat uit drie sterren. Hoe meer sterren het product heeft, hoe beter het leven van het dier. Bij zuivel kun je letten op het Weidemelklogo, dat garandeert dat koeien tenminste 120 dagen per jaar, zes uur per dag buiten komen. Nog beter is biologische zuivel of zuivel van ‘Weide weelde’, waar extra aandacht is voor de weidevogels en biodiversiteit.

Als we nu actie ondernemen om de vee-industrie af te remmen, kunnen we een positieve verandering teweegbrengen voor ons klimaat, kostbare leefgebieden beschermen, lokale gemeenschappen ondersteunen en miljarden dieren bevrijden van een leven van wreedheid en pijn. Dat klinkt goed, toch?

'Nú is de tijd om een einde te maken aan de wrede vee-industrie'